Ceny paliw to jedna z najczęściej obserwowanych zmiennych przez kierowców i przedsiębiorców z branży transportowej. W rzeczywistości istotne jest jednak nie tylko to, ile zapłacimy przy dystrybutorze, ale to, jaka jest jakość paliwa, które wlejemy do baku. Badania składu benzyny, oleju napędowego i gazu, oferowanych na stacjach są regularnie przeprowadzane przez powołane do tego urzędy. Jakie są wyniki ostatnich kontroli?
Badania jakości paliw w Polsce – aktualne dane
Za przeprowadzanie kontroli jakości paliw w naszym kraju odpowiedzialna jest Inspekcja Handlowa, natomiast wyniki jej badań publikuje Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK). Inspekcja wykonuje regularne kontrole na stacjach wybranych losowo lub takich, wobec których zgłoszono prawdopodobieństwo występowania nieprawidłowości. Inspektorzy pobierają paliwo do badań wprost z dystrybutora, a następnie przekazują je do laboratorium, które ocenia, czy spełnia ono aktualne przepisy paliwowe. Paliwo badane jest pod kątem ponad 20 parametrów. Wśród nich są m.in. stabilność oksydacyjna, zawartość siarki, liczba oktanowa, gęstość i odparowywanie w różnych temperaturach, zawartość wody, tlenu czy eterów. W całym minionym roku 2023, według UOKiK przeprowadzono 1934 takie kontrole. Jakie uzyskano wyniki?
Niestety gorsze niż w latach poprzednich. Wzrost nie jest jednak duży, zatem na razie nie ma szczególnych powodów do paniki. W ostatnich latach jakość paliw była bardzo dobra w porównaniu np. do odległych czasowo lat 90., kiedy to jeszcze nie przeprowadzano regularnych kontroli jakości paliw i 00., kiedy to infrastruktura paliwowa w Polsce dopiero zaczynała nawiązywać do standardów europejskich. W 2023 r. uchybienia stwierdzono w 1,7% przeprowadzonych kontroli. To o 0,6% większy współczynnik niż w 2022 i o 0,7% wyższy niż w 2021.
Z powyższych danych można wyciągnąć dwojakie wnioski. Z jednej strony minimalna, ale jednak wzrostowa tendencja nieprawidłowości może zastanawiać i powinna być bodźcem do podjęcia działań, mających na celu poprawę stanu rzeczy. Z drugiej strony warto podkreślić, że łącznie wykryto tylko 34 przypadki złej jakości paliwa. Wyniki nadal są bardzo dobre nawet w porównaniu do tych sprzed zaledwie dekady, gdy współczynnik nieprawidłowości wykrytych przez UOKiK sięgał ok. 6% w skali kraju. W 2003 r., kiedy to odbyła się pierwsza ogólnopolska akcja kontroli, wymogów nie spełniało aż 30% pobranych przez inspektorów próbek.
Jedynymi dostawcami paliw na stacje Petrolan są dwa największe koncerny paliwowe w Polsce tj. Orlen i Aramco. Długoterminowe kontrakty i własna flota cystern zapewniają najwyższą jakość paliw na stacjach Petrolan w atrakcyjnych cenach.
Sprawdź nasze stacje oraz ofertę hurtowej sprzedaży paliw.
Które paliwo najczęściej uzyskuje złe wyniki badań? Mapa paliw
Zdecydowana większość nieprawidłowości stwierdzonych przez kontrolerów w roku 2024, dotyczyła oleju napędowego, czyli popularnego diesla. Zanieczyszczone lub nie spełniające innych przepisów paliwowych próbki stanowiły ponad 70% z wszystkich zbadanych.
Ważnym dla kierowców pytaniem jest także to, w jakich regionach kraju najczęściej stwierdzano nieprawidłowości. Wszystkie dane na ten temat można znaleźć na stronach internetowych UOKiK. Są tam wymienione wszystkie stacje, które zbadano. Zaznaczone są one na specjalnie przygotowywanej mapie paliw, ale można także pobrać ich listę w formacie PDF. Na stronach urzędu wypisano także wszystkie stacje, na których wykryto niewłaściwe parametry paliwa. Najczęściej są to małe stacje, należące do lokalnych przedsiębiorców, jednak odchylenia zdarzały się także w przypadku rynkowych gigantów.
Co ciekawe, najwięcej stacji z negatywnym wynikiem badania znalazło się w woj. wielkopolskim (pięć), w czołówce znalazło się także woj. mazowieckie, gdzie nieprawidłowości wykryto na czterech stacjach. Oczywiście warto brać pod uwagę ryzyko błędu statystycznego. Kontrole przeprowadzano w całym kraju, jednak liczba zbadanych stacji nie jest dostosowywana do powierzchni czy też ludności danego województwa.
Badania jakości paliw na stacjach w Polsce – szczegóły
Chciałoby się powiedzieć, że ceny paliw w Polsce w dużej mierze zależą od ich jakości. Wiemy jednak, że nie jest to do końca prawda, gdyż znaczny procent ceny stanowią państwowe podatki oraz koszt zakupu ropy naftowej. Nie bez znaczenia jest także wysokość marży dystrybutora. Dostawcy paliw muszą jednak systematycznie ponosić wysokie koszty, aby skład chemiczny ich paliw spełniał wszelkie aktualne normy. Najczęściej paliwa przed wprowadzaniem na rynek badane są w laboratoriach, w których możliwe jest przeprowadzenie zaawansowanych badań, takich jak chromatografia gazowa, spektrometria masowa i inne.
System nadzoru i kontroli jakości paliw w Polsce opiera się na kombinacji badań laboratoryjnych, inspekcji terenowych, norm jakościowych i działań regulacyjnych. Polska, podobnie jak inne kraje, stosuje określone standardy jakości paliw. Organizacje takie jak Polski Komitet Normalizacyjny (PKN) ustalają normy dotyczące składu chemicznego, parametrów fizycznych i innych cech paliw. To te standardy są monitorowane, a niezgodności są ścigane prawnie.
Stacje benzynowe w naszym kraju są zobowiązane do regularnego raportowania jakości paliw. W rzeczywistości zatem kontrolerzy przeprowadzają weryfikację prawdziwości danych przekazywanych przez stację. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości lub niezgodności z normami, organy nadzoru mają uprawnienia do nałożenia kar, a nawet zamknięcia punktu dystrybucji paliw. W ostatnim czasie w Polsce raczej nie dochodzi jednak do tak radykalnych rozwiązań. Kontrolowane punkty zazwyczaj dokładają starań, by w krótkim czasie rozwiązać problem z jakością paliwa.
Jak zgłosić paliwo złej jakości, zatankowane na stacji?
Każdy kto podejrzewa, że paliwo, które zatankował na konkretnej stacji benzynowej jest złej jakości, powinien w pierwszej kolejności skontaktować się z obsługą stacji. Warto okazać paragon i przekazać ewentualne posiadane dowody, np. opinię z warsztatu samochodowego. Jeśli rozmowa ze stacją benzynową nie przyniesie rezultatów można zgłosić sprawę do odpowiednich organów nadzoru, czyli wspomnianego już UOKiKu lub Inspekcji Handlowej. W tym celu można skorzystać z formularzy dostępnych na ich stronach internetowych lub skontaktować się bezpośrednio z urzędami. Próbkę paliwa można zbadać także na własną rękę w najbliższym laboratorium badawczym. Wynik ekspertyzy może okazać się przydatny w ewentualnym postępowaniu reklamacyjnym. Im więcej informacji i dowodów posiadamy, tym łatwiej będzie przeprowadzić dochodzenie i rozstrzygnąć sprawę.
